مرکز فرهنگی توحید (مسجد امیر المومنین زازران )شهرستان فلاورجان

روش و ابعاد تربیتی آخرین پیامبر خدا

اساس تربیت حضرت محمّد صلّی الله علیه و آله و سلّم؛ در جهت اجرای رسالت عظیم خود در تربیت انسان کامل؛ با هدف عبودیت و بندگی خدا؛ در سه سطح انجام گرفته است.

سطح اول: تربیت فردی

آخرین پیامبر خدا در قرآن به رحمة للعالمین توصیف شده است؛ او در زدودن سیاهی ها و پاکی دل و حاکمیت خدا در وجود انسان؛ مهربان تر از پدر و مادر؛ بدون هرگونه تحقیر و سخریّه و آبروریزی و سرکوفت و سرزنش های مکرر و یادآوری گناه گذشته و...؛ ایراد فرد را در خلوت به خود فرد می گفت و احترام وعزّت نفس وی را حفظ می کرد؛ و بدین ترتیب؛ روح و روان وی را با آب زلال بندگی می شست و او را پرورش می داد.

سطح دوم : تربیت عمومی مردم

از جمله برخی اوقات برای عینی کردن گناه و فهم عمیق در مسلمان ها از روش عملی و عمومی استفاده می نمود. به عنوان مثال؛ در صحرای کم درخت و علف و...؛ ازهمه خواست برای درست کردن آتش هیزم جمع کنند؛ اصحاب با نگاهی ساده گفتند؛ چیزی نیست؛ ولی پیامبر دستور جمع آوری هیزم به هر میزان ممکن را داد؛ اصحاب در گشتن صحرا هریک مقداری هیزم جمع کرده و آوردند و روی هم قرار دادند؛ و هیزم زیادی شد. پیامبر صلی الله علیه وآله همه را به نکته تربیتی توجه دادند که گناهان هم مثل هیزم ها اول به چشم نمی آید ولی با توجه وجمع آوری؛ خیلی زیادند و مایه عذاب اخروی.

سطح سوم : تربیت براساس دستور وحی از طرف خدا

آغاز رسالت ایشان؛ وقبل از اعلام عمومی رسالت خود؛ و نیز تا پایان عمرشریف؛ هرسه سطح؛ متناسب با موقعیت؛ انجام شد؛ که نتیجه این روش تربیتی؛ موجب پیدایش انسان های خالص و بنده خدا؛ و زاهدان شب و شیران روز در برابر دشمنان خدا و دین و پیامبر خدا بودند؛ که نمونه عینی و عالی این روش تربیتی در روز عاشورا نمایش داده شد.

آخرین جانشین خدا؛ علاوه بر روش های عملی؛ در ایجاد اعتقاد درونی و باورهای دینی متقن و محکم؛با استناد به آیات قرآن و وحی خدا؛ تلاش می کردند.
قرآن کریم؛ مملو از نکات تربیتی برای پرورش انسان کامل هست که هدف و وظیفه انبیاء الهی بوده است که فرمودند: " بعثت لاتممّ مکارم الاخلاق"

اگر در تربیت خود و دیگران از روش پیامبر خدا استفاده کنیم؛ قطعا به بیراهه نرفته و موجب پیدایش انسان هایی انسان نما و مسلمان نما و منافق و ... نخواهیم شد.در این روش تربیتی؛ استاد خدا هست و کتاب قرآن و راهنما آخرین پیامبر خدا و جانشینان پیامبر خدا.

در این مسیر؛ هرگز کجی و ظلم و ظالم و بی عدالتی وجود ندارد؛ انسان ها با یافتن عینی خدا؛ حاضر به توسّل به غیرخدا و پیروی از هوای نفس خود و دیگران نمی شوند.

مولای متقیان حضرت علی علیه السلام یگانه مرد عالم و تنها الگوی بشریّت در نحوه زمامداری مسلمین بر اساس عدالت در نظام سیاسی اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی اسلام در قرآن حضرت علی علیه السلام هم طرازی جز حضرت فاطمه زهراء نداشت، چنانکه تنها هم کفو حضرت زهراء سلام الله علیها یگانه دختر پیامبر اسلام حضرت علی علیه السلام بود. میلاد با سعادت مولود کعبه اولین پیشوای معصوم مسلمین و یگانه مرد عالم هستی بر همه آزادگان جهان مبارک باد

براى تبدیل به انسان خدا محور لازم است در مسیر شدن تعالیمى خاص و جاودانى و همگانى از طرف خدا بر بنده نازل آید، تا مسیر هدایت و شدن، روشن‏ تر شده و راه حق و باطل بر همگان مشخص گردد، تا به نیروى اختیار و انتخاب خود راه حق و خداپرستى گزینند که عبادت اجبارى فاقد ارزش است.

انسان از آن رو بر ملائک برترى یافته است که خصوصیت طبیعى آنها عبادت خداست حال آنکه انسانها از روى اختیار و با انتخاب خدا را عبادت مى‏ نمایند.

از طرفى هیچ دینى همانند اسلام تاریخ مدّون و مکتوب و ثبت لحظه به لحظه با اسناد فراوان در وقایع مهم را ندارد و هیچ یک از ادیان داراى کتاب آسمانى که از جنبه شمولیّت و همگانى بودن که با دستورالعمل خاص در زندگى فردى و اجتماعى و اقتصادى و سیاسى و فرهنگى بدون محدودیّت‏ هاى زمانى و مکانى‏ برخوردار باشد، نیست.

در بى همتایى و معجزه آسا بودن دین اسلام همین بس که دین اسلام تنها دینى است که در مدت 50 سال در میان قومى نیمه وحشى ظهور کرده و آنها را به ملتى داراى تمدن و فرهنگ و اخلاق و ... تبدیل ساخت. شاید ظهور دین اسلام در میان قومى نیمه وحشى از دلایل اثبات حقانیت دین اسلام باشد که توان و قدرت متحوّل سازى و دگرگونى در تمام ابعاد جامعه را در عمل به اثبات برساند، برخلاف نظریه ها و فرقه‏ هایى که از افکار و تئوریهاى انسان ها مایه گرفته و قابلیت تحقق خارجى ندارند.

دین اسلام از اولین روز ظهور خود تا کنون همواره هر جامعه و فردى که به دستورات قرآن و سنت پیامبر و ائمه علیهم السلام عمل نموده، شاهد تحولى عظیم در خود و اجتماع خود بوده است که در پى همین تحول و خدامحورى و حق پرستى، دشمنانى قدرتمند پیدا کرده است. اساساً یکى از دلایل اثبات حقانیت دین اسلام وجود دشمنى است، اگر اسلام دینى بى‏ تفاوت و فاقد تأثیر و قدرت تحول و دگرگونى بود کسى با آن دشمنى نمى‏ ورزید.


قدرت متحوّل سازى دین اسلام است که در جوامع مختلف دوستان و دشمنانى پیدا کرده است، ترس دشمنان از این است که نکند اسلام قلمرو آنها را نیز درنوردد و مردم را متحول گردانیده، قدرتى در برابر قدرتمندان گردد.
«فالدین الالهى هو السبب الوحید لسعاده هذالنّوع الانسانى و المصلح لَامرِ حیوته یصلح الفطره و یعدل قواها المختلفه عند طغیانها و ینظم الانسان سلک حیوته الدنیویه و الاخروّیه و المادّیه والمعنویه»
«دین خدا تنها دینى است که وسیله سعادت براى نوع بشر است و یگانه عاملى است که حیات بشر را اصلاح مى‏ کند، چون فطرت را با فطرت اصلاح مى‏ کند و قواى مختلف فطرت را در هنگام کوران و طغیان تعدیل نموده، براى انسان رشته سعادت زندگى در دنیا و آخرتش را منظم و راه مادیت و معنویت‏اش را هموار مى‏نماید."1
امیرمؤمنان، على علیه السلام در فضیلت اسلام مى فرمایند:
«اسلام آیینى است که خداوند براى خویشتن انتخاب فرموده و آن را با دید علم خویش آماده ساخته (و سخت به آن اهتمام ورزیده است) و بهترین مخلوقش را (یعنى محمد ص) براى تبلیغ آن برگزیده است، پایه‏هاى آن را بر محبت خویش قرار داده و ادیان و مذاهب، را با قدرت اسلام ضعیف نمود، مذاهب دیگر را با اعتلاى آن پائین قرارداد و با احترام و نفوذآن دشمنانش را خوار گردانید و با نصرت و یارى آن مخالفان سرسختش را مخذول کرد و با نیرومند ساختنش ارکان ضلالت را در هم کوبید وتشنگان را ازچشمه زلال آن سیراب ساخت وآبگاهش را پرآب ساخت.
(خداوند) اسلام را طورى قرارداده که هرگز پیوندهایش شکسته نشود، حلقه‏ هایش گسسته نگردد، اساس و ریشه اش ویرانى نپذیرد، در پایه‏ هایش زوال راه نیابد، درخت وجودش برکنده نشود و مدتش پایان نگیرد و قوانین اش غبار کهنگى به خود راه ندهد، شاخه‏هایش قطع نگردد وضیق و تنگى در راههایش یافت نشود و سهولت آن موجب دشوارى نگردد، تیرگى در روشنائیش به چشم نخورد و در طریق مستقیم اش کژى راه نیابد و ستون اش پیچیدگى نبیند و درجاده‏ هاى وسیع آن لغزندگى نباشد، درچراغ اش خاموشى و در شیرینیش تلخى پیدا نشود.

بنابراین آیین اسلام ستونى است که خداوند آن را در اعماق حق‏ّ استوارساخته و اساس و پى آن را ثابت قرارداده و چشمه‏اى است که آب فوران مى‏کند و چراغى است که شعله‏ هاى آن برافروخته شده و منارهدایتى است که مسافران راه حق باآن رهبرى مى‏ شوند و پرچمى است که براى راهنمایى پویند گان (راه خدا) نصب گردیده و آبگاهى است که واردان آن سیراب مى‏شوند. خداوند منتهاى خشنودى خود، بزرگترین ستونهایش (یعنى عبادات) و قله بلند اطاعتش (یعنى جهاد) را در آن قرارداده است.

اسلام در پیشگاه خداوند داراى ارکانى مطمئن، بنایى بلند، دلیلى درخشنده، شعله ‏روشنى‏ بخش، برهانى نیرومند و مناره‏اى بلند پایه است که ستیز و معارضه با آن امکان پذیر نیست، پس آن را گرامى‏ دارید از آن تبعیت کنید و حق آن را ادا نمائید و آن را در جایگاه مناسب و شایسته خود قراردهید و آنچنانکه هست آن را بپذیرید».
در آیه‏ 139 سوره آل عمران در رابطه با شکست مسلمانان در جنگ احد، برتربودن مسلمانان مشروط بر حفظ ایمان ملازم با تقوى، بیان شده است: «وَلا تَهِنُوا وَلا تَحْزَنُوا وَأ نْتُمُ الأعْلَوْنَ إنْ کُنْتُمْ مُؤْمِنِینَ»

"شما مسلمانان نه درکاردین سستى کنید و نه از فوت غنیمت و متاع دنیا اندوهناک باشید، زیرا شما فاتح و پیروزمند ترین مردم و بلند مرتبه ترین ملل دنیا هستید اگر در ایمان خود ثابت و استوارباشید."
همچنین در آیه 35 سوره محمّد مى‏فرماید: «فَلا تَهِنُوا وَتَدْعُوا إلَى السَّلْمِ وَأ نْتُمُ الأعْلَوْنَ وَاللَّهُ مَعَکُمْ»
سپ

اساس تربیت حضرت محمّد صلّی الله علیه و آله و سلّم؛ در جهت اجرای رسالت عظیم خود در تربیت انسان کامل؛ با هدف عبودیت و بندگی خدا؛ در سه سطح انجام گرفته است.

سطح اول: تربیت فردی

آخرین پیامبر خدا در قرآن به رحمة للعالمین توصیف شده است؛ او در زدودن سیاهی ها و پاکی دل و حاکمیت خدا در وجود انسان؛ مهربان تر از پدر و مادر؛ بدون هرگونه تحقیر و سخریّه و آبروریزی و سرکوفت و سرزنش های مکرر و یادآوری گناه گذشته و...؛ ایراد فرد را در خلوت به خود فرد می گفت و احتر

آدم هایی که محبت می کنند ؛
کمیابند

آدم هایی که قدر محبت
را می دانند نایاب...