ساکنان نواحی مدیترانه قرن‌هاست روغن زیتون را در برنامه غذایی خود گنجانده‌اند و از ویژگی‌های شگفت‌انگیز آن بهره برده‌اند.
خوشبختانه پژوهش‌های صورت گرفته در دانش پزشکی امروزی نیز مهر تائیدی بر این تجربه کهن است. روغن زیتون، سرشار از اسیدهای چرب غیراشباع مونو (MUFA) است و با کاهش کلسترول بد (LDL) و بدون کاهش کلسترول خوب (HDL)، سلامت قلب را افزایش میدهد.
شفابخش نامرئی درون این ماده غذایی ارزشمند از سرطان و التهاب جلوگیری کرده و حتی می‌تواند نقش مفیدی در دیابت و کاهش وزن داشته باشد.
پژوهش‌ها نشان میدهد، جایگزینی انواع دیگر چربی‌ها با چربی‌های غیراشباع مونو بویژه روغن زیتون به کاهش وزن کمک می‌کند.
همچنین بررسی‌ها نشان داده هنگامی که افراد روغن زیتون غنی از اسیدهای چرب غیراشباع مونو را جایگزین چربی‌های اشباع می‌کنند، غذای کمتری می‌خورند و وزن خود را حفظ کرده یا کاهش وزن پیدا می‌کنند.
پژوهش‌های دیگر نیز حاکی از آن است که چربی‌های غیراشباع سبب تسریع مصرف چربی‌های ذخیره‌شده بدن میشود.
در کنار این ویژگی‌های ارزنده، روغن زیتون منبع خوبی از ویتامین E، کاروتینوئید و ترکیبات پلی‌فنلی است که همگی آنها برای بدن بسیار مفید است.
نگهداری از روغن زیتون
روغن زیتون خالص معمولی (با بو) دارای چربی غیراشباع مونو و نیزمواد مغذی و فیتوکمیکال‌های سودمند است.
نوعی دیگر از روغن زیتون، روغن زیتون سبک یا بی‌بو نامیده میشود. این نوع روغن زیتون پس از فیلترکردن روغن زیتون خالص معمولی و گرفتن رنگ، عطر و مزه آن به دست می‌آید.
در این فرآیند از هیچ‌گونه ماده شیمیایی یا حرارت استفاده نمی‌شود. به این ترتیب، نوعی روغن زیتون حاصل میشود که دیگر بوی زیتون خام نمی‌دهد البته محتوای این دسته از روغن زیتون‌ها تغییر نمی‌کند و مانند روغن زیتون معمولی دارای 13 گرم چربی و 120 کالری به ازای هر قاشق چایخوری است.
بهتر است روغن زیتون را در جای خنک و تاریک مانند یخچال نگهداری کنیم. بهترین ظروف برای نگهداری آن، ظروف شیشه‌ای رنگی (برای دور نگهداشتن از نور) یا ظروف فلزی که با روغن واکنش نمی‌دهند مانند ظروف استیل است.
چند توصیه برای نگهداری و استفاده از روغن زیتون
مقدار کمی روغن زیتون را در دمای اتاق در ظرفی که در آن محکم است (مانند پارچ کوچک چینی درپوش‌دار) نگهداری کنید. به این ترتیب، روغن زیتون برای موارد استفاده فوری و روزانه در دسترس خواهد بود.
یخچال ممکن است سبب تیره‌شدن و ایجاد لایه‌ای جامد در این روغن شود و به این شکل گاهی استفاده از آن کمی دشوار خواهد شد. بازگرداندن روغن به دمای اتاق، سیال‌بودن و رنگ آن را بازمی‌گرداند.
بهترین گزینه برای استفاده از روغن زیتون خالص، غذاهای غیرپختنی یا با حرارت کم یا متوسط است. برخی انواع روغن زیتون که تصفیه و فرآوری شده‌اند برای کاربرد در حرارت بالا مانند سرخ‌کردن مناسب است.
اگر روغن هنگام حرارت‌دادن دود کرد، آن را دور بریزید زیرا آن روغن مضر بوده و برای سلامت‌تان مناسب نیست. همچنین می‌توانید روغن زیتون را روی سالاد، ماکارونی و سبزیجات پخته بریزید.
به طور کلی استفاده از روغن زیتون به عنوان جایگزین روغن‌های دیگر می‌تواند برای جلوگیری از افزایش وزن موثر باشد.
